Pszczoły to niezwykła społeczność, jak wszystko, co stworzyła Matka Natura, działająca w sposób perfekcyjnie hierarchiczny. Owady te są wybitnie wyspecjalizowaną jednostką w królestwie przyrody.
Pszczoła to owadzi pracoholik
Pszczoły zapylają rośliny uprawne (m.inn koniczynę i lucernę). To dzięki tym pracowitym owadom mamy jabłka, śliwki, gruszki, zioła, pomidory czy czosnek.
Największą rolę w zapylaniu roślin mają pszczoły nieudomowione, czyli trzmiele, murarki, pszczolinki czy obrostki, są one bardziej efektywne niż na przykład pszczoła miodna.
Pszczoła miodna jest jednym z 470 gatunków występujących w Polsce, a z tej liczby aż 222 gatunki są zagrożone wyginięciem.
Pszczoły poprzez zapylanie, maja udział w 76 proc. światowej produkcji żywności. Z danych ONZ ds. Wyżywienia i Rolnictwa – Food and Agriculture Organization, FAO, wynika, że na gatunków roślin uprawnych, które odpowiadają za 90% żywności na świecie, aż 71% zapylanych jest przez pszczele roje.
Drastyczne zmniejszanie się ich populacji, zaczyna być jednym z najpoważniejszych problemów, które wpływają na gospodarkę i wyżywienie ludności.
Dlaczego pszczoły masowo wymierają?
Czytaliście „Rój” autorstwa Laline Paull? W książce przedstawiono fenomen pszczelej społeczności, która działa według ściśle określonych reguł (Podporządkowanie. Posłuszeństwo. Służba), doskonale funkcjonującej bez udziału ludzi. Autorka rewelacyjnie opisała złożoność pszczelego systemu i zależności wynikające z wyspecjalizowania każdej, zamieszkującej ul pszczoły.
Ten precyzyjny porządek (według niektórych recenzentów książki –nawiązujący do totalitaryzmu) niszczą ludzie, którzy stosują pestycydy i inne środki zwalczania szkodników roślin na polach.
Oczywiście to nie jest jedyna przyczyna ginięcia pszczół. Do tego dochodzą: zanikanie naturalnych siedlisk owadów zapylających, a także zmiany klimatyczne i pogłębianie się efektu cieplarnianego.
W USA od pierwszej dekady XXI w. obserwuje się zespół masowego ginięcia pszczół (CCD). Wygląda to w ten sposób, że pozornie zdrowy ul miodnych pszczół, pustoszeje w ciągu kilku dni. Setki, a nawet tysiące robotnic po prostu nie wraca do domu, zostawiając resztę towarzyszek na pastwę losu, w tym umierająca królową.
Powodem tego stanu rzeczy jest zespół stresu wieloprzyczynowego, na który składają się toksyny w pestycydach, promieniowanie emitowane przez urządzenia nadawcze oraz nadmierna eksploatacja naturalnych siedlisk. Osłabione pszczoły szybko poddają się chorobom, a po wylocie tracą zmysł orientacji i giną poza ulem.
Co można zrobić, by ochronić pszczoły?
Na szczeblach samorządowych powstają liczne inicjatywy, których zadaniem jest edukacja lokalnych społeczności w zakresie ochrony pszczół.
Jedną z takich inicjatyw jest Manifest Gmin Przyjaznych Pszczołom, której celem jest poszerzenie wiedzy na temat znaczenia pszczół dla środowiska i człowieka, problemu wymierania pszczół oraz aktywizowanie gmin z całego kraju do działań, które będą chronić owady zapylające. W akcji wzięło udział prawie 80 samorządów z całej Polski, a rezultatem jest utworzenie 1355 Miejsc Przyjaznych Pszczołom.
Gminy, które poparły Manifest i podjęły działania na rzecz pszczół oraz zrealizują działania na rzecz pszczół, otrzymały tytuł i logotyp Gminy Przyjaznej Pszczołom.
W Social Mediach, coraz częściej pojawiają się kampanie wspierające owady zapylające. Szeroki zasięg działania kampanii w mediach społecznościowych, pozwala zaangażować tysiące osób – użytkowników Internetu w działania wspierające ochronę pszczół.
Jesienią 2019 r . Fundacja Greenpeace Polska już siódmy rok z rzędu prowadziła na Instagramie i Facebooku akcję #adoptuj pszczołę.
Dzięki takim działaniom, możemy świadomie zaangażować się w ochronę pszczół miodnych i nieudomowionych. Adopcji można dokonać na stronie www.adoptujpszczole.pl.
