fot. Pixabay

Bez nich nie ma Świat Wielkanocy, jajo musi być i było od zawsze, nie tylko od święta.

Jaja dekorowano pod każdą prawie szerokością geograficzną a najstarsze przykłady mają po 5 tysięcy lat i pochodzą z Asyrii.

tradycje na Wielkanoc
fot. Pixabay

 

Jajko starożytne

Dekorowano jaja w starożytnym Egipcie, w Persji, w Chinach w i Rzymie.

Egipcjanie malowali na nich skarabeusze, wizerunki sławnych mężów, w Sudanie cytaty w Koranu. W Chinach stosowano misterne ornamenty z kwiatami wiśni, chryzantemami, ptakami. Dla Aborygenów świętością było rzeźbione jajo strusia.

 

Jajko pogańskie

My też nie byliśmy gorsi. Pierwsze pisanki odnalezione w Polsce pochodzą z końca X wieku, a znaleziono je w trakcie wykopalisk na opolskiej wyspie Ostrówek, gdzie odkryto pozostałości słowiańskiego grodu.

Robione były metoda traconego wosku, a barwione, jak i dziś, łupinami z cebuli. 

W krajach słowiańskich dekorowane jaja to symbol zapewnienia światu ciągłości, ich malowanie miało zapewniać zdrowie.

Do dziś wśród ukraińskich szeptunek popularne jest leczenie poprzez wodzenie po ciele jajem, a później rozbijanie go w słoiku. Układ tak pozyskanego żółtka i białka służy do wróżenia przyszłości.

Dziś nie pamiętamy już znaczenia barw używanych do zdobienia jaj. Tymczasem w pradziejach czerwień i biel oznaczały dobre duchy opiekuńcze, biel i czerń duchy ziemi, zieleń odrodzenie i wieczność, brąz szczęście rodzinne. 

zwyczaje związane z jajkami
Fot. Pixabay

Jajko chrześcijańskie

W chrześcijaństwie jaja związały się z motywem zmartwychwstania i życiem wiecznym. Pierwsi chrześcijanie barwili je na czerwono.

Związane to było z legendą: Maria Magdalena, która pierwsza ujrzała Chrystusa zmartwychwstałego, pobiegła do domu. Zauważyła, że jajka w jej gospodarstwie zabarwiły się na czerwono. Podzieliła się nimi z apostołami, do których udała się z wiadomością.

Na czerwono barwili jaja Austriacy aż do I wojny światowej, barwią je tak i wierni prawosławni. Polska tradycja wielkanocna pozwala na urozmaicony dobór kolorów pisanek.

 

Jajka Fabergé

Nowego, dodatkowego znaczenia nabrały jaja zdobione szlachetnymi kamieniami i metalami, wykonane dla carskiej rodziny Aleksandra III Romanowa w pracowni nadwornego złotnika Petera Carla Fabergé.

Wykonywano je jako wielkanocny prezent. Używano do tego złota, srebra, kości słoniowej, masy perłowej i emalii. Pierwsze takie jajko złotnik wykonał w 1884 roku na zlecenie cara. Był to jego prezent dla żony.

Po śmierci Aleksandra III jego syn, Mikołaj II, kontynuował tradycję zamawiania jednego jajka na Wielkanoc. W środku jajka zazwyczaj kryła się niespodzianka, która aż do momentu otworzenia podarunku była objęta ścisłą tajemnicą.

Jaja z pracowni Faberge były niezwykłe i są przedmiotem pożądania do dziś.

W 1900 roku jajka Fabergé wystawiono na Wystawie Światowej w Paryżu. Zostały nagrodzone złotymi medalami, a Fabergé otrzymał Legię Honorową i stał się sławny w całej Europie. Do wybuchu rewolucji powstały 54 jaja carskie.

Kunszt wykonania tych jaj zachwyca do dziś. 

 

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here